Przemoc w sieci

Rozwój techniki spowodował , iż na przełomie XX i XXI wieku pojawił się nowy rodzaj przemocy – CYBERPRZEMOC.

Cyberprzemoc to stosowanie przemocy poprzez: prześladowanie, zastraszanie, nękanie, szykanowanie, dręczenie, wyśmiewanie i poniżanie innych osób z wykorzystaniem Internetu i narzędzi typu elektronicznego takich jak: SMS, e-mail, witryny internetowe, fora dyskusyjne w internecie, portale społecznościowe i inne. Osobę dopuszczającą się takich czynów określa się stalkerem.

Cyberprzemoc to takie zachowanie, które krzywdzi emocjonalnie drugiego człowieka, nie zostawia śladów na ciele i nie widać jej gołym okiem. Czy cyberprzemoc jest groźna? Jest szczególnie groźna ponieważ poniżające czy kompromitujące materiały są dostępne w krótkim czasie , dla wielu osób i pozostają w sieci na zawsze. Ważną rolę odgrywa tu psychiczna odporność ofiary. Choć jedna trzecia młodzieży twierdzi, że naruszenie ich godności w sieci nie zrobiło na nich wrażenia to 60% przyznaje, że takie ataki wywołują u nich zdenerwowanie i przykrość.

Osoby doświadczające tej formy przemocy czują się mocno zranione, pojawiają się u nich myśli i uczucia takie jak wstyd, bezradność, upokorzenie, strach , czasem złość. Zdarza się, że taka osoba wpada w depresję i może nawet targnąć się na swoje życie. Co jakiś czas media obiega informacja, że właśnie z powodu cyberprzemocy jakiś młody człowiek targnął się na swoje życie. Może właśnie teraz Twoja koleżanka planuje samobójstwo, może Twój kolega w tej chwili umieszcza obrażające komentarze pod czyimś zdjęciem, a może to właśnie Ty jesteś ofiarą cyberprzemocy???

Na tę formę przemocy najbardziej narażone są dzieci i młodzież gdyż to oni wciąż serfują po internecie, posiadają wiele kont na różnych portalach społecznościowych i komunikują się ze sobą coraz częściej za pomocą telefonu niż osobiście.

Z prowadzonych w Polsce badań wynika, iż ponad 50% młodych osób ( 12-17 lat) miało do czynienia z jakimś rodzajem przemocy werbalnej w internecie lub przez telefon komórkowy. Ponad 60% dziewcząt obawia się , że zostanie obiektem kpin w przestrzeni wirtualnej. Przerażające jest , że około 20 % młodych ludzi uważa, że wyśmiewanie kogoś w internecie jest zabawne.

Cyberprzemoc inaczej cyberbullying staje się plagą XXI wieku. Ta forma przemocy stała się bardzo popularna ponieważ dziś wszyscy korzystają z Internetu, który jest formą rozrywki, pozwala na korzystanie z kultury, słuchania muzyki, oglądanie filmów, robienie zakupów czy przygotowywanie się do zajęć. Duże znaczenie ma tu też fakt anonimowości w sieci. Napastnicy występując pod pseudonimem czują się bezkarni. Dużo łatwiej jest powiedzieć przykrą rzecz osobie, z którą nie stoi się twarzą w twarz, łatwo jest podczepić się pod zdania innych internautów a odpowiedzialność rozkłada się wtedy na wiele osób. Internet dodaje odwagi, tam ludzie otwierają się o wiele szybciej niż w świecie realnym i bez skrępowania uzewnętrzniają swoje negatywne emocje. Zachowanie mediów i celebrytów zachęca też młodych ludzi do wywlekania na forum publiczne swoich prywatnych zatargów i niechęci. Powróćmy to poczucia anonimowości. Jest to bardzo pozorne. W obecnych czasach, przy tak rozwiniętej technice „namierzenie” sprawcy jest dla policji bardzo proste. Choć zdecydowana większość tego typu zdarzeń to sprawy nadające się na powództwo cywilne i poszkodowany sam występuje z prywatnym aktem oskarżenia to jednak policja bardzo chętnie pomaga ustalić sprawcę i skompletować dowody. Kiedy dodatkowo następuje bezprawne ujawnienie danych osobowych policja z urzędu ściga sprawcę. W dniu 6 czerwca 2011 r. weszła w życie poprawka do ustawy Kodeks Karny uznająca cyberprzemoc i stalking w Polsce za czyn zabroniony ( Dz.U. nr 72 z 2011 poz.381), który na podstawie Kk podlega karze do lat 10 pozbawienia wolności.

Z uwagi na fakt, iż młodzież często nie postrzega cyberprzemocy jako formy przemocy , zagrożenia czy problemu to my , dorośli powinniśmy przekazać młodzieży , że krzywdy wyrządzane w sieci są bardzo prawdziwe , mają realne konsekwencje i nie można oddzielić ich od rzeczywistości. Tłumaczmy jak ważna w sieci jest ochrona swojej prywatności. Wydawałoby się, że wszyscy wiedzą, że nie należy nikomu udostępniać swoich haseł i loginów, że swoich danych osobowych nie udostępnia się nieznajomym, że nie podaje się osobom poznanym w sieci swojego prawdziwego imienia i nazwiska oraz adresu domowego i nr telefonu. Wydawałoby się… Niestety, nasze pociechy są bardzo ufne. Jeśli one sa szczere to zakładają, że po drugiej stronie osoba też jest szczera. Nigdy nie wiemy, z kim tak naprawdę rozmawiamy. Zamiast np. 10 letniej dziewczynki po drugiej stronie faktycznie rozmawia z nami 40 letni mężczyzna. Wyjaśniajmy młodym, że fora internetowe nie są miejscem do wymiany obelg, kłótni i swoich żali. Nawet jeśli jesteśmy mocno wzburzeni to groźby, oszczerstwa i wyzwiska nie są właściwą i zgodną z prawem reakcją. Jako osoby dorosłe a co za tym idzie odpowiedzialne starajmy się kontrolować jakie strony w internecie odwiedzają nasze dzieci, z kim spotyka się dorastająca córka, kogo w sieci poznał syn. Poza bezpośrednią rozmową i zainteresowaniem możemy zainstalować programy filtrujące niechciane treści oraz obserwować na co dzień zachowania dziecka.

        Ważną rolę w zastopowaniu cyberprzemocy mają jej świadkowie. Jeśli znalazłeś w sieci lub otrzymałeś przez telefon informacje ośmieszające kogoś - zatrzymaj łańcuszek - nie przesyłaj dalej. Pomóż pokrzywdzonej osobie informując kogoś dorosłego o jej sytuacji. Nie wyśmiewaj tylko porozmawiaj , bądź wsparciem– pozytywny kontakt z ofiarą czasem może zapobiec tragedii.

A teraz słówko do młodych internautów – bądź ostrożny serfując po internecie, miej ograniczone zaufanie i nie krzywdź innych.

Małgorzata Wąsowska

Specjalista pracy socjalnej